Friday, March 21, 2014

Zonguldak şehrine yeni Opera binası,

Değerli Okurlarım,
Opera binası, altyapısı olmayan bir şehir, kendisini zengin- gelişmiş- modern bir şehir saymasın. İzmir’de biri inşaat halinde toplam 5-opera sahnesi var. Elhamra, AdnanSaygun, Sabancı Kültür Merkezi, Karşıyaka Sahnesi, ve inşaa halinde Karşıkaya Bostanlı.
Ankara’da opera seyredebileceğiniz en az 5 sahne var. Benim sayabildiklerim, Devlet Operası (600 seyirci kapasiteli), LeylaGencer sahnesi, TürkOcağı- Operet Sahnesi, Bilkent Senfoni- Basso (1200 seyirci kapasiteli), MEB Şura salonu (2000). Hatta bazan Bilkent Odeon (4000), ATO Congresium (3100 seyirci kapasiteli) ve Odtü KKM (800) salonları da opera amaçlı kullanılabiliyor. Başkent Üniversitesi yerleşkesinde halen yeni bir büyük konser salonu yapılıyor.
Istanbul, Mersin, Antalya, Samsun kentlerimizde Opera binaları, Opera sanatçısı yetiştiren Üniversite Güzel Sanatlar Fakültelerinin Konservatuarları ve Opera programları var.
Moskova’da 7 ayrı opera sahnesi var. Almanya’da, İtalya’da, Fransa’da her kentte ayrı Opera salonu var. Kahire’de var. Hatta halen iç savaş süren Şam’da var. Bakü'deki Opera binası şimdiden sembol oldu. Dubai’de modern bir opera binası yapılıyor. 2020 Olimpiyatlarının yapılacağı Tokyo’da 1800 kişilik Opera binası var. Buralarda tüm yıl süren opera programları var.
Çelik Konstrüksiyon ağırlıklı modern Opera binası örneği Sydney şehrinde var. Deniz kabuğu şeklinde yapılan Opera binası Sydney kentinin ablemi- sembolü olmuş. Çelik konstrüksiyon termik santral veya fabrika binalarının, daha sonra sanat merkezi olmaları günümüzde çok yaygındır.
Santral Istanbul, Paris Dorsay Müzesi böyle benzer mekanlardır.
1948 yılında işletmeye giren yerel taş kömür yakan Çatalağzı-A (Işıkveren) termik santrali (6x20 Mwe) ekonomik ömrü dolduğu için 1991 yılında kapatılmış, içindeki makina ekipman hurda olarak satılmış, daha sonra arazi satışa çıkarılmıştı. Makinalar, ekipmanlar hurda olarak satıldı, gitti. Buhar türbinleri, buhar kazanları hepsi gitti, ancak mekan duruyor.
Çatalağzı-A santralinin türbin binası- kazan binası duruyor, kapalı iç mekanı muhteşemdir. Yüksek tavanlı, geniş hacımlı, sanatsal bir yapıdır. Hemen yanındaki bitişik Santral Kazan binası giriş-fuaye olur. Bizim tahminimiz herhalde 1000 (bin) kişi seyirci kapasitesi alır. Mekan harika bir konser salonu, bir kültür merkezi, bir Opera sahnesi olabilir.
Bu mekan bulunduğu yerde kullanılabilirmi? Hayır, çünkü burası Zonguldak şehrine uzak. Yolu, dik yokuş, dar, zor. Yaklaşık 1000 izleyicinin, otomobil veya toplu taşım ile gelmesi ve dönmesi zor. Metro ulaşımı yok. Öyleyse ne yapmalı?
Bizim önerimiz şöyle. Bu mekanın çelik konstrüksiyonu sökülür, Zonguldak içinde uygun bir yere, mesela üniversite yerleşkesine, eski KaraElmas, yeni adıyla Bülent Ecevit Üniversitesi Güzel sanatlar Fakültesi konservatuarına yakın bir mekana taşınır.
Temel inşaatı yeniden hazırlanır, yeni yerinde montaj yapılır.
Akustik düzenlemesi, pencere çift cam, çatı ısı izolasyonu, yan duvar ısı mantolama, ısıtma- soğutma- havalandırma tesisatı yapılır, oturma koltukları, sahne eklenir ve böylece sonunda Zonguldak şehri makul masrafla harika bir sanat merkezine kavuşur.
Santral binası çelik konstrüksiyon demontaj- montaj işlerini yapabilecek çok sayıda işbilir tecrübeli iş insanımız Zonguldak şehrimizde vardır.
Benzer hatta daha büyük bir çelik konstrüksiyon söküm işi Ankara Söğütözü Metro durağı üstünde halen yapılıyor, olmayacak yapılamayacak bir iş değil.
Belediyenin maddi imkanları Opera binası için makul bir harcamaya yeter. Zonguldak Pusula Gazetesinde MMO Zonguldak Şube Başkanımız bu konuda her türlü teknik desteği verebilecek durumda olduklarını açıkladı, talep halinde mutlaka teknik destek verirler- verecekler.
***
Benzer durum Istanbul HaydarPaşa Gar binasında da var. Çatısı insan ihmalinden dolayı yandı, sonrasında turistik otel yapımı için özelleştirme idaresine aktarıldı. Ancak benim gönlüm Opera binası olmasını istiyor. Istanbul'da Süreyya Operasından başka mekan yok. 15milyonluk koca metropolde AVM çok, opera yok, ne iştir anlaşılır değil.

***


Ankara Devlet Operasında Johann Strauss'un "Yarasa" opereti başladı. 5, 19 Mart, 9 Nisan günleri sahnelenecek. Mutlaka gidin görün, iş stresinden yurdum gündeminden biraz uzaklaşın, sanatın müziğin keyfine varın.

İzmir Devlet Operası, Guiseppe Verdi'nin "Aida" Operasını sahnelemeye başlıyor. 21 ve 23 Aralık 2013, 11 ve 13 Ocak 2014, 22 ve 24 Şubat 2014 ve son 30 Mayıs 2014 günleri saat 20:00'de Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezinde (AASSM).

Bu muhteşem Operayı bir kez seyretmek yetmez, çok kez seyretmek lazım. Biletleri (www.dobgm.gov.tr) internet sayfasından 1-ay öncesinden almak mümkün.

Mısır Hidiv'i İsmail paşa bu eser için 1871'de besteciye 150,000 Frank ödemiş. O sıralar opera siparişleri için besteci 50,000 Frank alıyormuş. Firavunların sarayında esir Habeşli güzel kız ile yakışıklı Mısırlı komutanın sonu hüzünlü biten aşk hikayesi, tarih öncesinden bugünlere taşınmış.

Aytaç Manizade sahneye koyuyor, Şef Tulio Gagliardo orkestrayı yönetecek. Kadro harika. Kaçırmayın. En derin selam ve saygılarımla.


2014-01-10





No comments: