Thursday, August 04, 2011

Bodrum'lu istismara müsait dizelci Kirli Mehmet






Emeğin karşılığı Nedir?,

Değerli Okurlarım,
Atölyenin girişindeki tabelada şöyle yazıyordu, "Avami sınıfından Bodrum'da istismara müsait dizelci kirli Mehmet usta, dizel motorunuz itina ile bozulur". Adamın tamir için harcadığı emek karşılığı olan hakkını, ücretini, parasını vermezseniz, dizel motorunuz tabii ki itina ile bozulur

Bodrum Balık Halinde balık temizleyicisinin yanında bir duyuru afişi var: "Teşekkür insan emeğinin karşılığı değildir", yani "balık temizleme karşılığında hakkımı nakit olarak veriniz".

New York JFK havaalanı ile LaGuardia arasında mekik servis yapan otobüsün içinde şoförün önünde de bir duyuru afişi var: "Your gratitude is not included in your fare= şükran fiyata dahil değildir". Yani “Ücret 20 US$ ama bavul getir götür, indir bindir servisi için lütfen emeğimin karşılığını veriniz”, diyor.
Peki bu "gratitude= şükran" ne olmalı? Otobüsten inerken adama teker teker sayarak 20 US$ verdim, her 1 $'i bekledi, 3 $ olunca " tamam" dedi yani yaklaşık %15 bahşiş.
Öğle yemeğimi işyerime yakın esnaf lokantasında yerim. Sebze yemeklerini güzel yapıyorlar. Ödeyeceğim rakam 10-15 TL Bazıları yemekten sonra kasaya gidiyor net parayı verip çıkıyor, ben hesabı istiyorum ve %10 yani 1-2 TL garson için emeği, servisi karşılığı bırakıyorum

Arabamın tamirini yapan (Kemal Paşa) oto tamir sitesindeki oto tamir atölyesi sahibi (Erol) Ustanın tamir sonrası işçilik için isteyeceği paraya çoğu zaman itiraz etmem, zaten bellidir, makuldür, ancak gerekli malzemeyi kendim alırım. Ona sadece işçilik kalır.
Bilirim ki Servise götürsem en az 2-3 misli öderim, ayrıca serviste çoğu acemi, genç işçi oto bakımını doğru dürüst yapmazlar (tabii ki bu ifademi tüm servisler için genelleyemem ancak, maalesef deneyimlerim bu yönde olmuştur).
Geçen gün yabancı bir yatırım uzmanı benden “Goldman Sachs” firmasının Türkiye faaliyetleri konusunda bilgi istedi,
Adımız çıkmış bir kere "Energy Analyst= Enerji Analisti" diye, kendimizi öyle tanıtıyoruz, biliyoruz. Ben de Goldman Sachs 2010 yılı çalışma raporunu pdf dosyası olarak gönderdim, "Türkiye sayfalarına bakın", dedim,
Cevap geldi "Peki Türkiye sayfalarında ne diyor, siz özetler misiniz?"
Coşkun (Küçüközmen) hocama geçen gün bir önemli yatırım danışmanlık şirketi uzmanı sormuş, "Hocam bir enerji santralinde -emre amadelik- nedir? Büyük Yatırımcılara yatırım danışmanlığı yapıyoruz, anlamadık, biz anlamayınca müşterimize de anlatamadık,"
(Coşkun) Hocam, bizatihi hoca olduğu için sabırla anlatmış, Ben onun kadar sabırlı olamam, en son söylenecek şeyi başta söylerim, pat diye söylerim, biter, olur mu, olmaz mı, soruyu soran anlar mı anlamaz mı bilemem?
Yatırım danışmanlık uzmanları bu yarım bilgi ile rapor hazırlayacaklar, yatırımcılarda milyar Dolarlık yatırım yapacaklar. Soru geliyor, "ithal kömür santrallerinin önümüzdeki yıllarda yatırım potansiyeli nedir?",
Zahmet et "Google" taraması yap, orda Türkçe, İngilizce bir çok makale bulursun.
Bir önemli elçiliğin ekonomi uzmanı telefon edip elinde küçük bir bloknot ile geliyor "Türkiye'nin enerji durumunu" soruyor, Eline en son hazırlanmış 150+ sayfa basılı bir rapor veriyorsun okumuyor, birisi zaman harcasın ona anlatsın istiyor, anlatılanı da anlamıyor, sonra bir kuru teşekkür.
Çalıştığım şirkette Amerikalı bir genel müdürüm vardı, aynı zamanda boş zamanlarında Amerikan şirketlerine evinden Türkiye için yatırım danışmanlığı yapıyordu, Tabii gönderdiği çoğu bilgiyi bizden toplardı.
Şirket içi yazışmalara bazen onun adına gelen özel fakslar karışırdı, yaptığı yatırım danışmanlık için ücret bilgisi, gider karşı taraftan onun banka hesabına yatırılmış para görünürdü. Sözün özü her bir bilginin, bir emeğin ödenmesi gereken karşılığı vardır.
Yatırımcı yatırım yapıyor ancak yanlış yakıt ile yanlış yere yatırım yapıyor. Yatırımcı her şeyi bilemez, iyi bir danışmanı olması ve ona yol göstermesi lazım. Bunun bir bedeli var ve ödenmeli. Yoksa yarım yamalak, bir öğle yemeği parasına alınmış bilgilerle yatırım yapılmaz, yapılırsa yatırımın kısa zamanda geri dönüşü olmaz, bazen geri dönüş hiç olmaz.

Oturduğum mahallede 10 senelik berberim bir saç tıraşı için 20 TL alıyor, ama her seferinde en az %10-15 yani 2-3 TL bahşiş, yani emek parası bırakıyorum.
Benzin istasyonunda pompacı eğer fazladan araba camlarımı silerse mutlaka en az 1 TL veriyorum, bunun için arabada her zaman bozuk para bulunduruyorum. Ev temizliği için gelen yardımcımıza verilecek net nakit para mesaisi sonunda hemen verilmeli, hazır olmalı.
"Bodrum'lu dizel ustası istismara müsait kirli Mehmet usta" maruz kaldığı bu tür istismardan dolayı sonunda bıktı ve atölyeyi kapadı.
Şimdi URLA'da balıkçılık yapıyor, sabahları kaya barbunu avlıyor, içini temizleyip ayıklayıp (Coşkun) hocama satıyor, (Coşkun) hocam onları tavada pişirtiyor, misafirleri ile beraber beyaz soğuk yerel Seferihisar şarabı eşliğinde yiyorlar, afiyet olsun.
Çok önemli iki küçük not:
(1) Kasım ayında 26-27-29 günleri saat 20.00'de İzmir Operası'nda Vincenzo Bellini'nin "La Sonnambula (UyuyanKız)" operası var, günlerdir youtube.com'da müziğini dinliyorum, harika bir eser kaçırmayın. Biletler internette "www.dobgm.gov.tr"
Biz köşe yazarları okurlardan yorum almazsak yazamayız, Yorumlarda bir olumlu yoruma, yaklaşık 10 olumsuz yorum gelir, normaldir, benim için bu oran belki daha yüksek olacak, biliyorum, ancak bizi yorumlarınız ile yönlendirmezseniz yazamayız. Donar kalırız. Email, tweeter, web yorumlarınızı bekliyoruz.
Bir not daha: Haftaya "ithal kömür ucuz bir yakıt mıdır?" En derin saygılarımla
HalukDireskeneli at gmail dot com

Haluk Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup, mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif, satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya, mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji komisyonları üyesidir.

2012-11-04