Monday, August 15, 2022

Otomobil kullanımı

Otomobillerinize iyi bakın Bundan yıllar yıllar önce istanbulda yerli yabancı ortak girişim şirketinde çalışıyorum. Üst yönetimde genel müdür ve yardımcılarına her üç yılda değişmeli kiralık otomobil veriyorlar. Ev- iş arasında, Ankara ve termik santral gezilerinde kullanıyoruz. Bir gün o sıralar özelleştirme kapsamında olan Soma termik santraline gitmem lazım. Santral misafirhanesinde geceledim, ertesi sabah saha mühendisi ile benim arabada Deniş kömür sahasına gittik. Yolda benim kiralık arabayı çok dikkatli ve yavaş sürüyorum. Yol toprak stabilize, eksoz bozulmasın, aks kırılmasın, araba zarar görmesin istiyorum. Santralde çalışan saha mühendisi arkadaşım duruma hayret etti, sordu “Araba sizin değil kiralık, neden daha hızlı gitmiyorsunuz”. Anlattım, “Arabaya birşey olursa tamir bakım için uğraşmam zaman kaybetmem gerekecek, gideceğimiz yol en fazla yarım saat çeker, bizim için hızlı gidip 10 dakika erken varmamızın bir anlamı yok”. Açıklamam herhalde yeteri kadar ikna edici olmadı. Ertesi gün santralin verdiği bir Renault station ile aynı yolu geçtik, bu defa aynı saha mühendisi arkadaşım arabayı sürdü, tahmin ettiğiniz gibi çok hızlı sürdü, arabanın amortisörleri patlaktı, ben de kendimi yol boyunca pek rahatsız hissettim. Bir yakın zamanda Soma Eynez kömür sahasında şantiyeye gittik. Otoparkta 30’a yakın 4-çeker SUV jeep vardı, atabalar sert dikkatsiz kullanımdan çok çabuk yıpranmışlardı. Beni Edremit hava limanından alan ve geri götüren, sahayı gezdiren şöför sanki araba ile kavga ediyordu. Büyükada’ya elektrikli taksiler küçük otobüsler geldi. Zaman geçti, elektrikli arabaların rahat kullanıma alıştık, fayton dönemini unuttuk. Gerekli elektrik enerjisi için adalara yeni su altı kablolar çekildi, kapasite yükseltilmesi yapıldı. Elektrikli arabalar İBB için çok iyi gelir kaynağı oldular. Ancak zaman içinde erkek şöförler arabaları çok sert kullanmaya başladılar. Olmadık dik yokuşları inip çıkıyorlar, hızlı kullanıyorlar, hızla yıpratıyorlardı. Kadın şöförler daha dikkatli güvenilir kullanmaya devam ettiler. Ancak geçenlerde iki kaza meydana geldi. Birinde Büyükada Çarkıfelek caddesinde taksinin aksı kırıldı, devrildi, kadın şöförün kaburgaları kırıldı. Tepeköy parkuru benim üst Kadıyoran mekanım. Erkek şöförlerin sanki çok marifetmiş gibi, sert ve hızlı gittiklerini çok iyi biliyorum. Bu kaza anlık bir hata yüzünden oluşmadı. Zaman içinde kötü kullanım yüzünden biriken yıpranma sonucu meydana geldi. Kadın şöförün elektrikli arabayı çok dikkatli ve yavaş kullandığından eminim. Çoğu Erkek şöförlerin dikkatli kullandıklarını söyleyemeyeceğim. YHT ile Ankara’dan İstanbul’a geliyorum. Bostancı’da iniyorum. Tren istasyonu arkasındaki taksi durağına gidiyorum. Taksiye biniyorum. Eğer arabanın sahibi şöföre rastlamış isem, araba çok rahat oluyor. Amortisörler sağlam. Yolu makul hızla alıyoruz. Eğer gündelikçi çalışan bir şöföre rastladıysam, araba ı. Her tarafı içi dışı pistir, arabanın her tarafından ses gelir. Amortisöler patlaktır. Klima çalışmaz. Arabanın sahibi günde 200-300 lira alır, tamir bakım benzin masrafları gündelikçiye aittir. Gündelikçi şöför az kazanmanın hırsını arabaya bakım yapmayarak alır. Selektör yakan yol isteyen Şehirlerarası otobüsleri kullanan şöförlerin profesyonel kullanımlarına hayranım. Arabalarını çok rahat dikkatli ve güzel kullanıyorlar. Öte yandan şehir içinde marketlere mal getirip götüren şirket arabalarının şöförlerinin kullanımları çok kötü. Ben kendi arabamı dikkatli kullanmaya çalışırım. Hız kesme kasislerinde yavaşlarım, rögar kapaklarına çukurlara dikkat ederim. Arkamdan hızla gelen , yol isteyenlere , çakarlı arabalara hemen yol veririm. Makas atanlara bulaşmam, ani manevra yapmam, geçip gitsinler. Özellikle 34 plakalı kiralık arabalardan kaçarım. Ambulans geliyorsa en sağa yanaşırım, arkasına takılmam. Almanya’da sürücülerin kullandıkları arabala gösterdikleri özene dikkate hayranım. Kendi arabası olsun olmasın, sürücüler hareketli araçları kullanırken çok dikkat ederler. Fabrikalarda tezgahları vardiya sonu tertemiz yapıp bırakmak bir kuraldır. Makinalar biz onları ne kadar dikkatli kullanırsak o kadar iyi çalışırlar, o kadar iyi randıman verirler. Kiralık araba , şirket arabası diyerek onları hor kullanmak, kötü kullanmak doğru değildir. Patlak amortisörle araba sürmenin hiç bir keyfi yoktur. Ankara 15 Ağustos 2022