Zafer
Bayramı Geçidi
Her
ülkenin bir "Zafer Bayramı" vardır. Amerika'da 4 Temmuz,
Fransa'da 14 Temmuz, Rusya'da 9 Mayıs, bizde 30 Ağustos. Bu
günlerde ülkenin ordusu başkentte "Zafer Yürüyüşü"
(Victory Parade) yapar. Eskiden sadece kendi ülkemizin "Zafer
bayramını" görürdük. Ulusal TV tüm gün bayramı naklen
verirdi. Çocukluğumda Hipodromdaki Zafer Bayramı törenlerine çok
gitmişliğim vardır. Yeri göğü inleten sert asker postalı sesi,
sert korkusuz bakışlı askerler, yukardan uçan uçaklar,
helikopterler, tankların gürültüsü bu bayramların ortak
özelliği idi.
Sonra
internet ile tanıştık. Youtube.com hayatımıza girdi. Operaları
tüm seyretmek imkanı başladı. Birçok görüntünün yabancı
ülkelerdeki Zafer bayramlarını seyretmek imkanı ortaya çıktı.
Youtube.com internet sayfasını açıp, tek tek zafer bayramlarını
izliyorum. Hepsinde değişik hazırlıklar, görüntüler ortaya
çıkıyor.
Fransızların
"Yabancı Lejyonerlerı" üniforma üstüne giydikleri
kahverengi önlük ve ağır yürüyüşleriyle farklılık
yaratıyorlar. İngiliz kraliçesinin askerleri siyah büyük kürk
şapkaları ve kırmızı kalın üniformaları ile sıcakta nasıl
hareket ediyorlar, hep hayret ederim. Bu yüzden tören sırasında
sıcaktan bayılan çok sayıda asker oluyor.
İtalyanların
opera müziği zafer alayına giriyor. Süvarilerin metal göğüs
zırhları parlıyor. Paramiliter güçler öne çıkıyor.
İtalyanların "Bersaglieri" isimli koşan hızlı intikal
eden piyade alayı ve onların yine koşan bandosu çok meşhur.
Almanlar
çok özel birşey yapmıyorlar. Nato ordularının standart
düzeninde yürüyorlar. Bizden fazla farklı değiller. Alman Prusya
ordusunun yürüyüş nizamı, Alman askeri danışmanları ile
GüneyAmerika'da Şili ordusuna 19. yüzyılda aktarılmış. Bugün
Şili ordusunun zafer bayramı yürüyüşünde Weinmacht
Almanya'sının kaz adımlarını görüyorsunuz.
Çin
zafer bayramında özellikle kadın askerlerin kırmızı üniforma
ile yaptıkları kusursuz yürüyüş inanılmaz. Erkek askerlerin
zafer bayramı gösteri yürüyüşlerine alıştık, ama Çin kadın
askerlerin kusursuz yürüyüşlerini mutlaka izlemek lazım, çok
farklı. Çin zafer bayramına dost ülkelerin orduları misafir
birlikler gönderiyorlar. Kuzey Kore kadın askerlerini kaz adımı
yürüyüşleri aslında izleyiciyi sadece gülümsetiyor. Aynı
kusursuz etki yok. Bir orduda erkek askerlerin düzenli yürümesi
normal. Asıl çok sayıda kadın askerin düzenli ve disiplinli
yürümesi etkileyici.
ABD
4 Temmuz törenleri sivil görüntü veriyor. Ortada sert bir askeri
gösteri yok. Yerel sivil insanlar, itfaiye, polis, kamu kurumları
daha çok ortada. Amerikalıların 2.Dünya Savaşı sonrası NewYork
ve diğer büyük şehirlerde 1946 yılında yaptıkları Zafer
törenleri çok etkileyici. Onları Siyah beyaz çekimlerde mutlaka
izlemek lazım.
Katar,
Saudi Arabistan, Mısır Arab ülkelerinde protokol önünde silahla
koşu var. Hava çok sıcak, hafif askeri üniformalarıyla askerler
birarada koşu yapıyorlar. İranlılar eskiden koşu yaparlardı,
şimdilerde bu uygulama yok. İran daha çok sahip olduğu füzeleri,
mekanik araç gereçleri merasim alanında göstermeyi yeğliyor.
Mısır
silahlı kuvvetlerinin 6-Ekim 1981 günü zafer yürüyüşü
sırasında yürüyüş birlikleri içindeki askerlerin protokol
önünde birlikten kopup Başkan Enver Sedat'a suikast yaptıklarını
unutmayalım. Sadece Mısır değil o gün tüm Arab askerleri
kredibilitelerini kaybettiler.
İsrael
askeri törenlerinde kadın askerlerin varlığı yine dikkati
çekiyor. Sıcak havada askeri nizamda yürümek kolay değil. Akşam
kapalı ortamda kutlamalar devam ediyor. Kadın askerleri etekleri
diz altında ancak yaka açık. Askerler kadın erkek pop müzik
konserleri veriyorlar, sahnede beraber halk şarkıları söylüyorlar.
Zaten devamlı savaş durumunda teyakkuzda bulunan bir orduya
sahipler.
Moskova
9 Mayıs Zafer bayramında Kızıl Meydandan dost ülkelerin
askerleri geçiyorlar, ABD, İngiliz, Fransız, Kazakhstan,
Azerbaycan, Türkmenistan. Burda yaklaşık herbiri 100 kişiden
oluşan misafir dost askeri gurubun düzenini disiplinini beraber
hareket etme kaabiliyetini kıyaslıyorsunuz.
Rus
kadın askerlerin Kızıl meydandan geçişleri çok yeni başladı.
Rus kadın askerlerin yürüyüş düzeni de çok etkileyici. Kadın
askerlerin hepsi protokol tribünlerine gülümseyerek en güzel
görüntülerini vererek yürüyorlar. Etekler diz üstünde, ayakta
asker botları veya kısa topuklu ayakkabılar var. Elde silah yok.
Tüm
askerler sert korkutucu bakışlarla protokol tribünlerine bakarlar.
Rus insanı aslında genelde gülmez. Gülmek gülümsemek zayıflık
olarak görülür. Moskova'da McDonalds dükkanında bile somurtkan
satıcı personel ile karşılaşırsınız. Kızıl meydanda öyle
değil. Kadın erkek tüm askerler protokol tribününe gülümsüyor.
Açıklaması şöyle. Zafer bayramında Kızıl Meydandan geçmek,
orda yürümek bir ayrıcalıktır. Bu yürüyüş için seçilmek
büyük onurdur. Yürüyüş sırasında bu seçim için mutlu olmak
ve bu mutluluğu gülümsiyerek göstermek gerekir.
İkinci
Dünya Savaşı sırasında 1941 Kızıl meydan yürüyüşünün
filmleri çok ürkünç. Sibirya'dan Moskova'ya trenlerle taşınan
doğu Sibirya askerleri meydanda yürüyüş yapıyorlar, arkasından
aynı gün Moskova'ya yaklaşan Alman askerleri ile çarpışmak
üzere cepheye gidiyorlar ve çoğu aynı gün cephede ölüyor.
Stalingrad sonrası esir düşen 90bin Alman askerinin Moskova
sokaklarından geçerek Sibirya'ya gönderilmeleri ayrı bir dikkat
çekici görüntü. Sadece 6bin asker Almanya'ya geri dönebilmiş.
Moskova 1945 zafer bayramı töreninde Zaferin en büyük
isimlerinden Mareşal Zhukov'un beyaz at üstünde geçişi, ele
geçirilen Alman bayraklarının yere atılışı, T34 savaş
tanklarının zafer görüntüleri unutulur gibi değil.
Bu
işin kıyas yeri herhalde 9 Mayıs Rusya Kızıl meydan yürüyüşü.
Madem Rusya ile arayı düzeltiyoruz. Onların bu önemli
bayramlarına biz de bir askeri merasim birliği gönderelim. Dost
ülkelerin askeri birliklerini bizim Zafer bayramımıza davet
edelim. Hem kendimizi gösterelim, hem de başkalarını görelim,
izleyelim, kıyaslayalım. Bu coğrafyada yaşayabilmek için,
çevremizi tanımak bilmek, güçlü ve etkin bir orduya sahip olmak
şart.
---
Haluk
Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup,
mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı
ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak
termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif,
satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar
termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya,
mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere
danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji
komisyonları üyesidir.
Prinkipo,
09 Aralık 2016
No comments:
Post a Comment