Isaac Asimov Haklıymış

Rusya doğumlu Amerikalı bilim-kurgu yazarı Isaac Asimov'un (1920-1999) "The Feeling of Power (1958)" isimli hikayesinde yaptığı futüristik bir yorum vardır. İnsanlar çok uzaktaki bir gelecekte bilgisayarlar- makinalar- cihazlar- kalkülatörler kullanarak öylesine kolaylığa alışacaklar ki sonunda basit 4-işlem matematik uygulamalarını unutacaklar. Savaş sırasında bu cihazların hepsi yok olacak, ve "reverse engineering" (ters mühendislik) yaparak zaman içinde tekrar bulacaklar. Bu hikayenin yazıldığı yılda henüz bilgisayarlar, hesap makineleri yoktu.

Geçtiğimiz haftalardan birinde Türkiye'nin önde gelen bir önemli üniversitesinde Mühendislik fakültesi master öğrencileri sınava giriyorlar.

Hocaları, iphone, ve basit hesap makinası kullanmalarını yasaklıyor.

"Sorular basit, normal 4-işlem ile tüm soruları cevaplandırabilirsiniz, virgülden sonra sadece 2 basamak ilerleyin ve cevabı yazın", diyor

Sınav bitiyor, kağıtlar toplanıyor. Hoca sınav kağıtlarını okuyor, 30 kişilik sınıfta sadece 2 kişi 4-işlem hesap yapabilmiş. Çoğu sadece toplama çıkarma yapabilmişler, çarpma bölme yapamamışlar.

Bu durum sadece bizde değil, dünyanın çoğu yerinde de oluyor. İnsanlar basit 4-işlem görevini kalkülatörlere, hesap makinelerine, iphone uygulamalarına yaptırıp, kendileri daha karmaşık üst problemlerle uğraşmaya başlıyorlar. Temel kerrat cetvelini bu arada unutuyorlar.

Geçmişte bir dönem Hintli mühendislerle çalışmıştım. Onların kerrat cetveli bizimki gibi 10x10 üstüne değil, 100x100 üstüne kurulu idi. Yani Hintli mühendisler 2-basamaklı herhangi bir sayı ile başka 2-basamaklı sayının çarpımını ezbere söyleyebiliyorlardı.

Ben okulu bitirip işe girdiğimde ofiste sadece basit bir 4-işlem kalkülatör vardı. Aramızda sırayla kullanırdık. Daha sonra 1984'te özel bir şirkette teklif pazarlama bölümünde çalışırken ortada kalkülatör yoktu. Tüm buhar kazan hesaplarını elle kalemle kağıt üstünde yapardım. Patrondan bir kez kalkülatör istedim, almadı. Bana kalkülatör almadı ama masasının üstünde kullanmasını bilmediği büyük ekran bir workstation vardı.

Siz hala kağıt üstünde kalemle 4-işlem basit matematik hesapları yapabiliyorsunuz, değil mi??

---

Haluk Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup, mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif, satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya, mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji komisyonları üyesidir.

Bu makale "Ekonomik Çözüm" gazetesi için yazılmıştır.

Prinkipo, 26 Mart 2018