Vincenzo Bellini'den "I Puritani" operası 2015'te Ankara'da.

Değerli okurlarım,

Operalarda bu aralar yeni eser yok, İzmir Elhamra sahnesinde Puccini'den "Madama Butterfly", ve "Tosca", Verdi'den "Aida" operaları programda görünüyor. Bir eser başlıyor, bir süre arka arkaya oynuyor, sonra yerini bir başka esere bırakıyor. Devamlı dekor değiştirmeye imkan yok. Çünkü ekonomik değil. Ancak seyirci açısından başka bir avantajı var. Üst üste bilet alırsanız, tüm cast oyuncularının yorumlarını seyredebiliyorsunuz, benim en sevdiğim durum oluyor. Böylece sanatçıları kıyaslamak daha kolaylaşıyor.

Istanbul Kadıköy Süreyya sahnesinde Bellini'den "La Sonnanbula", (uyurgezer kız) Aralık ayında devam ediyor. Arkasından Verdi'nin "LaTraviata" operası sahne alacak. Sonra Rossini'den "La Cenerentola" (kül kedisi) oynayacak. Her ay hepsine bilet alıp tek tek izlemek lazım.

Ankara'da Carmen, Attila, Saraydan Kız Kaçırma operaları oynanmaya devam ediyor. Bellini'den "I Puritani" başlayacak, dediler. Ankara opera balesi web sayfasında önce ilan edildi, sonra detaylar silindi, herhalde provalar başladı, sanatçılar herhalde çalışıyorlar. Yeni bir haber henüz alamadım. Bir duyum alırsanız bana lütfen haber verin.

Bu arada gittim hemen "I Puritani" CD'sini aldım, 1954 kayıt, CD üretim tarihi 2004, 1954'te henüz genç ses "Maria Callas" başrolde, harika bir yorum. Her yeni opera benim için yeni bir macera, yeni bir serüven. Hergün sanki 3-öğün yemek yer gibi CD'yi 3- kez dinliyorum, kulağım yavaş yavaş alıştı, artık melodileri kafamda takip edebiliyorum. Ayrıca Spotify ve YouTube kayıtlarını da dinledim. Opera herhalde 2015 ilkbahar döneminde sahnelenmeye başlar sanırım.

Yönetmen Woody Allen, "Savaş ve Barış" romanını, "Olaylar Rusya'da geçiyor" diye özetlemiş. Ben de "I Puritani" operasını aynı usul özetliyeyim, "Bu opera bir aşk hikayesi, olay 1640 yıllarında Ingiltere iç savaşı sırasında geçiyor, sonu güzel bitiyor".

Youtube içinde en iyi "I Puritani" operasını söyleyen günümüzün sanatçısı kim? diye tarama yaptım. 1980 doğumlu Rus soprano "Olga Perenyatko" çıktı, Şu sıralar NewYork Metropolitan Opera'sında oynuyor.

Rus sanatçı "Anna Netrebko" aynı rolü 2010'da Metropolitan Opera sahnesinde oynamış. Ayrıca operanın CD kaydı yapılmış.

Anna Netrebko, en son Ukrayna Rus ayrılıkçılarına verdiği maddi destek yüzünden uluslararası toplumda ambargoya uğramış durumda. En son Munich Bayerische Staadts Oper "Manon Lescaut" operasında, Alman yönetmen ile arasında çıkan "artistik anlaşmazlık" yüzünden sezonu yarım bıraktı, gitti.

Yerine gelen Latvia'lı 1979 doğumlu genç soprano "Kristina Opolaris" en az onun kadar iyi baş rol oynuyor, youtube video yayınları- kayıtları çok güzel yorumlarını gösteriyor.

Ankara operasındaki "I Puritani" sahnelenmesini sabırsızlıkla bekliyorum. Cast olarak Elvira başrolü için dört (4) -ayrı soprano çalışıyor.

Premier'de sahneye kim çıkacak bakalım?

Ben bilet parasını verip seyreden konservatuar eğitimi almamış bir opera eleştirmeniyim. Davetiye ile en iyi yerden bedava opera seyretmediğim için her oyunu beğenmek zorunda değilim, bir sahnelenmeyi beğenmediysem bunu dümdüz söylerim. Bizim opera ortamı henüz sahnelenmeyi beğenmiyen ve bunu dümdüz söyleyen aykırı eleştirmenlere alışık değil.

***

Bilkent konserleri harika geçiyor, son üç solistin her biri inanılmazdı. Artık sadece keman çalmak yetmiyor, üstüne tap dans yapmak, rock müziği çalmak ta gerekiyor, sahnede yeni şeyler yapmak lazım.

Alman kemancı Julian Steckel, entrümanına mutlak hakimdi.

Macar kemancı "Katica Illenyi", şarkı söyledi, sahnede tap dans yaptı, pek bilinmeyen bir çalgıyı çaldı, üstüne harika bir keman yorumu sergiledi.

Rus kemancı "Alexander Markov", sadece Paganini seslendirmedi, bis için sahneye getirdiği yeni elektronik keman ile rock müziği yaptı, bir ara salon ışıkları söndü, elindeki keman yayı kırmızı ışıklar saçmaya başladı, DartWader gibi bir görüntü ortaya çıktı, alışmadığımız bu durumda "Neler oluyor?" diye hayretler içinde kaldık.

***

Bu karışık dönemde, opera ve klasik müzik herhalde bizler için en iyi ilgi - meşguliyet konuları olacak. Opera konularında sizin bir duyumunuz, uyarınız, düzeltmeniz, yorumunuz, tavsiyeniz, katkınız varsa lütfen bana yazın.

E-posta adresim; HalukDireskeneli at gmail dot com

Haluk Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup, mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif, satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya, mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji komisyonları üyesidir.

http://www.odtumd.org.tr/

Ankara, 2014-12-15