Rusya
doğumlu Amerikalı bilim-kurgu yazarı Isaac Asimov'un (1920-1999)
"The Feeling of Power (1958)" isimli hikayesinde yaptığı
futüristik bir yorum vardır. İnsanlar
çok uzaktaki bir gelecekte bilgisayarlar- makinalar- cihazlar-
kalkülatörler kullanarak öylesine kolaylığa alışacaklar ki
sonunda basit 4-işlem matematik uygulamalarını unutacaklar. Savaş
sırasında bu cihazların hepsi yok olacak, ve "reverse
engineering" (ters mühendislik) yaparak zaman içinde tekrar
bulacaklar. Bu hikayenin yazıldığı yılda henüz bilgisayarlar,
hesap makineleri yoktu.
Geçtiğimiz haftalardan
birinde Türkiye'nin önde gelen bir önemli üniversitesinde
Mühendislik fakültesi master öğrencileri sınava giriyorlar.
Hocaları, iphone, ve
basit hesap makinası kullanmalarını yasaklıyor.
"Sorular basit,
normal 4-işlem ile tüm soruları cevaplandırabilirsiniz, virgülden
sonra sadece 2 basamak ilerleyin ve cevabı yazın", diyor
Sınav bitiyor, kağıtlar
toplanıyor. Hoca sınav kağıtlarını okuyor, 30 kişilik sınıfta
sadece 2 kişi 4-işlem hesap yapabilmiş. Çoğu sadece toplama
çıkarma yapabilmişler, çarpma bölme yapamamışlar.
Bu durum sadece bizde
değil, dünyanın çoğu yerinde de oluyor. İnsanlar basit 4-işlem
görevini kalkülatörlere, hesap makinelerine, iphone uygulamalarına
yaptırıp, kendileri daha karmaşık üst problemlerle uğraşmaya
başlıyorlar. Temel kerrat cetvelini bu arada unutuyorlar.
Geçmişte bir dönem
Hintli mühendislerle çalışmıştım. Onların kerrat cetveli
bizimki gibi 10x10 üstüne değil, 100x100 üstüne kurulu idi. Yani
Hintli mühendisler 2-basamaklı herhangi bir sayı ile başka
2-basamaklı sayının çarpımını ezbere söyleyebiliyorlardı.
Ben okulu bitirip işe
girdiğimde ofiste sadece basit bir 4-işlem kalkülatör vardı.
Aramızda sırayla kullanırdık. Daha sonra 1984'te özel bir
şirkette teklif pazarlama bölümünde çalışırken ortada
kalkülatör yoktu. Tüm buhar kazan hesaplarını elle kalemle kağıt
üstünde yapardım. Patrondan bir kez kalkülatör istedim, almadı.
Bana kalkülatör almadı ama masasının üstünde kullanmasını
bilmediği büyük ekran bir workstation vardı.
Siz hala kağıt üstünde
kalemle 4-işlem basit matematik hesapları yapabiliyorsunuz, değil
mi??
---
Haluk
Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup,
mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı
ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak
termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif,
satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar
termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya,
mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere
danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji
komisyonları üyesidir.
Bu
makale "Ekonomik Çözüm" gazetesi için yazılmıştır.
Prinkipo,
26 Mart 2018