Yeni bir Zümrüt apartmanı faciası yaşamayalım.

Değerli Okurlarım,

Belki hatırlarsınız, 2004 yılında Konya'da bir Zümrüt apartmanı vak'ası yaşanmıştı. İddiaya göre 11-katlı Apartmanın girişinde tekstil ürünleri satan dükkan işletmecisi, dükkanında yer açmak için ana taşıyıcı kolonu kestirmiş, bunun sonucunda bir süre sonra bina aniden çökmüş, 92 apartman sakini göçük altında kalarak feci şekilde hayatlarını yitirmişlerdi. Dükkan sahibi değişiklik yaparken hiç bir yere danışmamış, bildirimde bulunmamış, apartman sakinlerinin durumdan haberi dahi olmamış, kolon kesildikten sonra apartmanın tamamında günlerce yanık kokusu hissedilmiş- demirlerin yarattığı sürtünmeden kaynaklandığı ifade edilmiş- kokunun kalorifer tesisatından kaynaklandığı zannedilmiş, usta getirtilip kalorifer tesisatı kontrol ettirilmiş ancak kokunun sebebi apartman çökene kadar anlaşılamamıştı. Yaşanan çok hazin ve çok üzücü bir olaydı.

Çok katlı blokta bir daire satılıyor. Evi satın alan yeni kat maliki kimseye haber vermeden, izin almadan, içerde yıkma yenileme faaliyetine başlıyor. Çalışma günlerce sürüyor. Karşı daireler toz ve pislik içinde kalıyor. İçerde neler yapılıyor, haberimiz yok, kontrolümüz hiç yok. Gün boyu yıkma, havalı, elektrikli matkap sesi korkunç gürültü yapıyor. Ağır ve dikkatsiz taşıma yüzünden asansör ses yapıyor, bozuluyor, asansör onarımı bu işe sebep olan kat maliki tarafından değil çoğunlukla ortak bütçeden ödeniyor.

Cumartesi, pazar ve bayram günleri daire içinde bu yıkma yenileme faaliyeti devam ediyor. Durum, güvenlik personeli sorumluluk kapsamında değil. Eğer onarım işlerinden pay alıyor ve söküm malzemesi kendisine kalıyor ise, apartman hizmetlisi de, yenileme müteahhidi personeli gibi çalışabiliyor. Bina yöneticisi eğer binada değilse, ortada şikayet edecek kimse olmuyor.

Binada evden çıkamayan yaşlılar var, emekliler var, uyuyan bebekler var, ders çalışan öğrenciler var, evinden home-ofis çalışan yazılımcılar var. Bu durumda mağdur olan komşu olarak siz ne yapabilirsiniz? Yeni kat malikini görünce surat asabilirsiniz. Kapıyı çarparsınız. Kapısını çalıp çalışanları uyarırsınız, ancak işçiler çoğunlukla sizi dinlemezler. Günler boyu yaptıkları gürültü, çıkardıkları pislik yanlarına kar kalır. Sizin sinirleriniz bozulur.

Aynı durum tatil yerinde yazlık evinizin yanında inşaat olarak ortaya çıkabilir, tüm yaz tatiliniz gürültü ve pislik içinde geçebilir. Şehirde bağımsız ev komşunuz bunları yapabilir. Böyle bir durumda uyarı yapmak, bizde polisin görevi degil. Almanya'da Münih'te polisin görevi oluyor. Onarım sırasında, pimapen yenileme yaparken çok gürültü yaptıkları için şikayet alan, kapılarına görevli semt polisinin geldiği yan komşu olayını bizzat gördüm.

İstanbul Ataşehir'de gördüğüm başka bir uygulamada ise tadilat yapan yeni kat maliki, yönetim ile işin düzeni ve süresi üstüne mukavele imzalıyor. En kısa zamanda, ortalığı nisbeten az kirleterek, az gürültü yaparak, sadece çalışma günleri saat 0900-18:00 arasında çalışacağını beyan ediyor, bunu bir yazılı duyuruyla alt giriş kapısına asıyor. Güvenlik bu teyidi imzalatıyor ve kontrol ediyor.

Durumdan vazife çıkararak, daire içi yenileme işgötürme işplanı mukavelesi nasıl olmalı diye kafa yordum, sanki bir Çed yönetmeliği hazırlıyor gibi düşündüm, ilk aklıma gelenleri sizlerle paylaşayım, sizden fikir alayım istedim. Aşağıda ilk taslak kuralları bilgilerinize sunuyorum,

• Apartman daire içi yenileme öncesi, yeni kat maliki yönetimden izin alacak ve yazılı yenileme planı verecektir. Süre 4-haftayı geçemez. Her türlü zarardan kat maliki sorumludur.
• Apartman içi yenileme öncesi yönetime zarar tazmini için 10k₺ kaporo yatıracaktır. Daire kat komşularının ve alt üst komşunun onayı veya itirazına göre bu para geri ödenecektir.
• Daire içinde tüm söküm, hurda taşıma faaliyetleri için makul süre en fazla 2- çalışma günüdür.
• Yeni elektrik kablo çekme, sıcak soğuk su boru sökme- yenileme- döşeme için makul süre 2-çalışma günüdür.
• Badana, boya, yer kaplaması değişimi için makul süre en fazla 5-çalışma günüdür,
• Banyo söküm yenileme, gömme dolap, mutfak yenileme için makul süre 2- iş günüdür.
• Isıcam, Egepen, Pimapen söküm, yenileme, balkon kapatma için makul süre en fazla 2- iş günüdür.
• Sökme ve yeni malzeme taşınması sırasında asansöre personel binmeyecek, gönderim ve alım için alt ve üst katta asansör dışında personel bulundurulacaktır.
• Asansör bozulması halinde onarım masrafları kaporodan düşülecektir, eğer masraf kaporodan daha fazla olursa olursa fazla miktar ayrıca tazmin edilecektir,
• Cumartesi, pazar, ve bayram günleri kesinlikle daire içinde çalışma yapılmayacaktır.
• Çalışma günleri içinde saat 09:00-18:00 arası dışında çalışma yapılmayacaktır.
• Daire içi çalışma sırasında daire kapısı kapalı tutulacaktır. Antreye, ortak kat komşularına toz, gürültü, pislik gidişi önlenecektir.
• Yenileme iş bitiminde zarar ziyan belirlemesi yapılacak, çalışılan her fazla hafta için kaporodan 2-K₺ düşülecek, ayrıca asansör bakım, alt üst komşu zarar ziyanları ödenecek, düşülen para bina yönetim genel bütçesine aktarılacaktır. Kalan para varsa iade edilecektir.

Bu tip benzer sözleşmeler, Gürültü yapıp, etrafı pisleterek, yeni evine daha taşınmadan komşuların antipatisini kazanarak, sonraki zamanlarda yaşanacak komşuluk ilişkilerinde oluşacak sorunların yaşanmaması açısından çok isabetli olur, düşüncesindeyim.

Bunlar tıpkı termik santraller inşaa öncesi Çed raporu almak, santral yaparken çevreye zarar vermemek, Cerrattepe, Samistal, Fırtına deresi HES, Artvin yeşil yayla otoyolu için çevre insanına sormak ve onayını almak gibi, medeni toplumların hassas olduğu konular. Bizde en büyük rahatsızlığı veren bizzat kamu kurumları, belediyeler ve saygısız müteahhitler olduğu için ve saygısız insanlara ihale verildiği için sorun patalojik ve çözümü kısa, hatta orta vadede bile hemen mümkün değil.

Ancak yine de konu üstünde düşünmek, kafa yormak lazım. Apartman içi yenileme işleri, yeni komşunun keyfine, yenileme müteahhitinin insafına bırakılmayacak derecede önemli ve ciddi işlerdir. Bu konuyu baştan sıkıya almak, ciddi iş programı yapmak, ve parasal sınırlarda çözmek en iyisidir. Sizin bu taslak sözleşme metninde katkınız olursa çok memnun olurum. Selam ve saygılar

Haluk Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup, mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif, satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya, mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji komisyonları üyesidir.

http://www.ekonomik-cozum.com.tr/

2015-07-21 Ankara