Değerli
okurlarım,
Operalarda
bu aralar yeni eser yok, İzmir Elhamra sahnesinde Puccini'den
"Madama Butterfly", ve "Tosca", Verdi'den "Aida"
operaları programda görünüyor. Bir eser başlıyor, bir süre
arka arkaya oynuyor, sonra yerini bir başka esere bırakıyor.
Devamlı dekor değiştirmeye imkan yok. Çünkü ekonomik değil.
Ancak seyirci açısından başka bir avantajı var. Üst üste bilet
alırsanız, tüm cast oyuncularının yorumlarını
seyredebiliyorsunuz, benim en sevdiğim durum oluyor. Böylece
sanatçıları kıyaslamak daha kolaylaşıyor.
Istanbul
Kadıköy Süreyya sahnesinde Bellini'den "La Sonnanbula",
(uyurgezer kız) Aralık ayında devam ediyor. Arkasından Verdi'nin
"LaTraviata" operası sahne alacak. Sonra Rossini'den "La
Cenerentola" (kül kedisi) oynayacak. Her ay hepsine bilet alıp
tek tek izlemek lazım.
Ankara'da
Carmen, Attila, Saraydan Kız Kaçırma operaları oynanmaya devam
ediyor. Bellini'den "I Puritani" başlayacak, dediler.
Ankara opera balesi web sayfasında önce ilan edildi, sonra detaylar
silindi, herhalde provalar başladı, sanatçılar herhalde
çalışıyorlar. Yeni bir haber henüz alamadım. Bir duyum
alırsanız bana lütfen haber verin.
Bu
arada gittim hemen "I Puritani" CD'sini aldım, 1954
kayıt, CD üretim tarihi 2004, 1954'te henüz genç ses "Maria
Callas" başrolde, harika bir yorum. Her yeni opera benim için
yeni bir macera, yeni bir serüven. Hergün sanki 3-öğün yemek yer
gibi CD'yi 3- kez dinliyorum, kulağım yavaş yavaş alıştı,
artık melodileri kafamda takip edebiliyorum. Ayrıca Spotify ve
YouTube kayıtlarını da dinledim. Opera herhalde 2015 ilkbahar
döneminde sahnelenmeye başlar sanırım.
Yönetmen
Woody Allen, "Savaş ve Barış" romanını, "Olaylar
Rusya'da geçiyor" diye özetlemiş. Ben de "I Puritani"
operasını aynı usul özetliyeyim, "Bu opera bir aşk
hikayesi, olay 1640 yıllarında Ingiltere iç savaşı sırasında
geçiyor, sonu güzel bitiyor".
Youtube
içinde en iyi "I Puritani" operasını söyleyen günümüzün
sanatçısı kim? diye tarama yaptım. 1980 doğumlu Rus soprano
"Olga Perenyatko" çıktı, Şu sıralar NewYork
Metropolitan Opera'sında oynuyor.
Rus
sanatçı "Anna Netrebko" aynı rolü 2010'da Metropolitan
Opera sahnesinde oynamış. Ayrıca operanın CD kaydı yapılmış.
Anna
Netrebko, en son Ukrayna Rus ayrılıkçılarına verdiği maddi
destek yüzünden uluslararası toplumda ambargoya uğramış
durumda. En son Munich Bayerische Staadts Oper "Manon Lescaut"
operasında, Alman yönetmen ile arasında çıkan "artistik
anlaşmazlık" yüzünden sezonu yarım bıraktı, gitti.
Yerine
gelen Latvia'lı 1979 doğumlu genç soprano "Kristina Opolaris"
en az onun kadar iyi baş rol oynuyor, youtube video yayınları-
kayıtları çok güzel yorumlarını gösteriyor.
Ankara
operasındaki "I Puritani" sahnelenmesini sabırsızlıkla
bekliyorum. Cast olarak Elvira başrolü için dört (4) -ayrı
soprano çalışıyor.
Premier'de
sahneye kim çıkacak bakalım?
Ben
bilet parasını verip seyreden konservatuar eğitimi almamış bir
opera eleştirmeniyim. Davetiye ile en iyi yerden bedava opera
seyretmediğim için her oyunu beğenmek zorunda değilim, bir
sahnelenmeyi beğenmediysem bunu dümdüz söylerim. Bizim opera
ortamı henüz sahnelenmeyi beğenmiyen ve bunu dümdüz söyleyen
aykırı eleştirmenlere alışık değil.
***
Bilkent
konserleri harika geçiyor, son üç solistin her biri inanılmazdı.
Artık sadece keman çalmak yetmiyor, üstüne tap dans yapmak, rock
müziği çalmak ta gerekiyor, sahnede yeni şeyler yapmak lazım.
Alman
kemancı Julian Steckel, entrümanına mutlak hakimdi.
Macar
kemancı "Katica Illenyi", şarkı söyledi, sahnede tap
dans yaptı, pek bilinmeyen bir çalgıyı çaldı, üstüne harika
bir keman yorumu sergiledi.
Rus
kemancı "Alexander Markov", sadece Paganini seslendirmedi,
bis için sahneye getirdiği yeni elektronik keman ile rock müziği
yaptı, bir ara salon ışıkları söndü, elindeki keman yayı
kırmızı ışıklar saçmaya başladı, DartWader gibi bir görüntü
ortaya çıktı, alışmadığımız bu durumda "Neler oluyor?"
diye hayretler içinde kaldık.
***
Bu
karışık dönemde, opera ve klasik müzik herhalde bizler için en
iyi ilgi - meşguliyet konuları olacak.
Opera konularında sizin
bir duyumunuz, uyarınız, düzeltmeniz, yorumunuz, tavsiyeniz,
katkınız varsa lütfen bana yazın.
E-posta
adresim; HalukDireskeneli at gmail dot com
Haluk
Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup,
mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı
ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak
termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif,
satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar
termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya,
mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere
danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji
komisyonları üyesidir.
Ankara,
2014-12-15