Emeğin
karşılığı Nedir?,
Değerli
Okurlarım,
Atölyenin
girişindeki tabelada şöyle yazıyordu, "Avami sınıfından
Bodrum'da istismara müsait dizelci kirli Mehmet usta, dizel
motorunuz itina ile bozulur". Adamın
tamir için harcadığı emek karşılığı olan hakkını,
ücretini, parasını vermezseniz, dizel motorunuz tabii ki itina ile
bozulur
Bodrum
Balık Halinde balık temizleyicisinin yanında bir duyuru afişi
var: "Teşekkür insan emeğinin karşılığı değildir",
yani "balık temizleme karşılığında hakkımı nakit olarak
veriniz".
New York JFK havaalanı ile LaGuardia arasında mekik servis yapan otobüsün içinde şoförün önünde de bir duyuru afişi var: "Your gratitude is not included in your fare= şükran fiyata dahil değildir". Yani “Ücret 20 US$ ama bavul getir götür, indir bindir servisi için lütfen emeğimin karşılığını veriniz”, diyor.
Peki
bu "gratitude= şükran" ne olmalı? Otobüsten inerken
adama teker teker sayarak 20 US$ verdim, her 1 $'i bekledi, 3 $
olunca " tamam" dedi yani yaklaşık %15 bahşiş.
Öğle
yemeğimi işyerime yakın esnaf lokantasında yerim. Sebze
yemeklerini güzel yapıyorlar. Ödeyeceğim rakam 10-15 TL Bazıları
yemekten sonra kasaya gidiyor net parayı verip çıkıyor, ben
hesabı istiyorum ve %10 yani 1-2 TL garson için emeği, servisi
karşılığı bırakıyorum
Arabamın
tamirini yapan (Kemal Paşa) oto tamir sitesindeki oto tamir atölyesi
sahibi (Erol) Ustanın tamir sonrası işçilik için isteyeceği
paraya çoğu zaman itiraz etmem, zaten bellidir, makuldür, ancak
gerekli malzemeyi kendim alırım. Ona sadece işçilik kalır.
Bilirim
ki Servise götürsem en az 2-3 misli öderim, ayrıca serviste çoğu
acemi, genç işçi oto bakımını doğru dürüst yapmazlar (tabii
ki bu ifademi tüm servisler için genelleyemem ancak, maalesef
deneyimlerim bu yönde olmuştur).
Geçen
gün yabancı bir yatırım uzmanı benden “Goldman Sachs”
firmasının Türkiye faaliyetleri konusunda bilgi istedi,
Adımız
çıkmış bir kere "Energy Analyst= Enerji Analisti" diye,
kendimizi öyle tanıtıyoruz, biliyoruz. Ben de Goldman Sachs 2010
yılı çalışma raporunu pdf dosyası olarak gönderdim, "Türkiye
sayfalarına bakın", dedim,
Cevap
geldi "Peki Türkiye sayfalarında ne diyor, siz özetler
misiniz?"
Coşkun
(Küçüközmen)
hocama geçen gün bir önemli yatırım danışmanlık şirketi
uzmanı sormuş, "Hocam bir enerji santralinde -emre amadelik-
nedir? Büyük Yatırımcılara yatırım danışmanlığı
yapıyoruz, anlamadık, biz anlamayınca müşterimize de
anlatamadık,"
(Coşkun)
Hocam, bizatihi hoca olduğu için sabırla anlatmış, Ben onun
kadar sabırlı olamam, en son söylenecek şeyi başta söylerim,
pat diye söylerim, biter, olur mu, olmaz mı, soruyu soran anlar mı
anlamaz mı bilemem?
Yatırım
danışmanlık uzmanları bu yarım bilgi ile rapor hazırlayacaklar,
yatırımcılarda milyar Dolarlık yatırım yapacaklar. Soru
geliyor, "ithal kömür santrallerinin önümüzdeki yıllarda
yatırım potansiyeli nedir?",
Zahmet
et "Google" taraması yap, orda Türkçe, İngilizce bir
çok makale bulursun.
Bir
önemli elçiliğin ekonomi uzmanı telefon edip elinde küçük bir
bloknot ile geliyor "Türkiye'nin enerji durumunu" soruyor,
Eline en son hazırlanmış 150+ sayfa basılı bir rapor veriyorsun
okumuyor, birisi zaman harcasın ona anlatsın istiyor, anlatılanı
da anlamıyor, sonra bir kuru teşekkür.
Çalıştığım
şirkette Amerikalı bir genel müdürüm vardı, aynı zamanda boş
zamanlarında Amerikan şirketlerine evinden Türkiye için yatırım
danışmanlığı yapıyordu, Tabii gönderdiği çoğu bilgiyi
bizden toplardı.
Şirket
içi yazışmalara bazen onun adına gelen özel fakslar karışırdı,
yaptığı yatırım danışmanlık için ücret bilgisi, gider karşı
taraftan onun banka hesabına yatırılmış para görünürdü.
Sözün özü her bir bilginin, bir emeğin ödenmesi gereken
karşılığı vardır.
Yatırımcı
yatırım yapıyor ancak yanlış yakıt ile yanlış yere yatırım
yapıyor. Yatırımcı her şeyi bilemez, iyi bir danışmanı olması
ve ona yol göstermesi lazım. Bunun bir bedeli var ve ödenmeli.
Yoksa yarım yamalak, bir öğle yemeği parasına alınmış
bilgilerle yatırım yapılmaz, yapılırsa yatırımın kısa
zamanda geri dönüşü olmaz, bazen geri dönüş hiç olmaz.
Oturduğum
mahallede 10 senelik berberim bir saç tıraşı için 20 TL alıyor,
ama her seferinde en az %10-15 yani 2-3 TL bahşiş, yani emek parası
bırakıyorum.
Benzin
istasyonunda pompacı eğer fazladan araba camlarımı silerse
mutlaka en az 1 TL veriyorum, bunun için arabada her zaman bozuk
para bulunduruyorum. Ev temizliği için gelen yardımcımıza
verilecek net nakit para mesaisi sonunda hemen verilmeli, hazır
olmalı.
"Bodrum'lu
dizel ustası istismara müsait kirli Mehmet usta" maruz kaldığı
bu tür istismardan dolayı sonunda bıktı ve atölyeyi kapadı.
Şimdi
URLA'da balıkçılık yapıyor, sabahları kaya barbunu avlıyor,
içini temizleyip ayıklayıp (Coşkun) hocama satıyor, (Coşkun)
hocam onları tavada pişirtiyor, misafirleri ile beraber beyaz soğuk
yerel Seferihisar şarabı eşliğinde yiyorlar, afiyet olsun.
Çok
önemli iki küçük not:
(1) Kasım ayında 26-27-29 günleri saat
20.00'de İzmir Operası'nda Vincenzo Bellini'nin "La Sonnambula
(UyuyanKız)" operası var, günlerdir youtube.com'da müziğini
dinliyorum, harika bir eser kaçırmayın. Biletler internette
"www.dobgm.gov.tr"
Biz
köşe yazarları okurlardan yorum almazsak yazamayız, Yorumlarda
bir olumlu yoruma, yaklaşık 10 olumsuz yorum gelir, normaldir,
benim için bu oran belki daha yüksek olacak, biliyorum, ancak bizi
yorumlarınız ile yönlendirmezseniz yazamayız. Donar kalırız.
Email, tweeter, web yorumlarınızı bekliyoruz.
Bir
not daha: Haftaya "ithal kömür ucuz bir yakıt mıdır?"
En derin saygılarımla
HalukDireskeneli
at gmail dot com
Haluk
Direskeneli, ODTÜ Makina Mühendisliği 1973 mezunu olup,
mezuniyetinden itibaren, kamu, özel sektör ve ABD – Türk yabancı
ortaklıklarda (B&W, CSWI, AEP, Entergy) ağırlıklı olarak
termik santral temel/ detay tasarım, imalat, pazarlama, teklif,
satış ve proje yönetimi konularında çalışmış, bugüne kadar
termik santral tasarım yazılımları konusunda yerli piyasaya,
mühendislik firmalarına, yatırımcılara ve üniversitelere
danışmanlık vermiştir. MMO ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji
komisyonları üyesidir.
2012-11-04
Ne iyi insandır Kirli.
ReplyDelete